۱.کمیته همواره در رفع تبعیض نژادی، بخصوص در بررسی گزارش کشورهای عضو تحت ماده ۹ کنوانسیون بینالمللی رفع کلیه اشکال تبعیض نژادی، وضعیت بومیان را به صورت موضوعی ضروری مورد توجه قرار داده و نسبت به آن ابراز نگرانی داشته است. در این راستا، کمیته همواره تأکید کرده است که تبعیض علیه بومیان در حوزه کنوانسیون قرار دارد و باید همه ابزار مناسب برای مبارزه و از بین بردن چنین تبعیضی به کار گرفته شود.
۲.کمیته با اشاره به اینکه مجمع عمومی در تاریخ ۱۰ دسامبر ۱۹۹۴ دهه بینالمللی بومیان جهان را اعلام کرد، مجددا تأکید میکند که مقررات کنوانسیون بینالمللی رفع کلیه اشکال تبعیض نژادی بر مردم بومی اعمال میشود.
۳.کمیته از این واقعیت آگاه است که در بسیاری از نقاط جهان، مردم بومی در معرض تبعیض بوده و هستند و از حقوق بشر و آزادیهای اساسی خود محروم شدهاند و به ویژه اینکه آنها زمین و منابع خود را به واسطه استعمارگران، شرکتهای تجاری و شرکتهای دولتی از دست دادهاند. در نتیجه، حفظ فرهنگ و هویت تاریخی آنها همچنان در معرض خطر بوده است.
۴. کمیته به ویژه از کشورهای عضو میخواهد:
(الف) فرهنگ، تاریخ، زبان و شیوه زندگی متمایز بومیان را به عنوان غنای هویت فرهنگی کشور به رسمیت شناخته و مورد احترام قرار دهند و در حفظ و ارتقا آن تلاش کنند؛
(ب) اطمینان حاصل کنند که بومیان، آزاد و برابر در کرامت و حقوق بوده و هیچ تبعیضی علیه آنها به ویژه براساس بومی یا هویت اعمال نمیشود؛
(ج) تشکیل گروههای بومی با شرایطی که امکان توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی را با ویژگیهای فرهنگی آنها سازگار سازد؛
(د) اطمینان حاصل کنند که بومیان حقوق مساوی در رابطه با مشارکت مؤثر در زندگی عمومی را دارند و هیچ تصمیمی که مستقیما به حقوق و منافع آنها مربوط میشود بدون رضایت آگاهانه آنها گرفته نمیشود؛
(ه) اطمینان حاصل کنند که جوامع بومی میتوانند از حقوق خود در راستای اجرا و احیای سنتها و آداب و رسوم فرهنگی خود و حفظ و به کار بردن زبانهای خود استفاده نمایند.
۵.کمیته به ویژه از کشورهای عضو میخواهد تا حقوق بومیان برای مالکیت، توسعه، کنترل و استفاده از سرزمینها، و منابع جمعی خود را به رسمیت شناخته و حمایت کنند و آن اراضی و قلمروهای که به طور سنتی در مالکیت آنها بوده و یا به نحو دیگری در آن سکنی گزیدهاند و امروز از آنها محروم شده یا بدون رضایت آزاد و آگاهانه آنها مورد استفاده قرار گرفته، اقدامات لازم را برای بازپس گیری این سرزمینها انجام گردد. درصورتیکه این امر به دلایل خاصی امکان پذیر نباشد، حق بازگرداندن اموال باید با حق جبران خسارت درست، منصفانه و سریع جایگزین شود. چنین جبران خسارتی باید تا آنجا که امکان دارد، به شکل سرزمین و زمین باشد.
۶.کمیته علاوه بر این، از کشورهای عضو با مردم بومی در سرزمینهای خود میخواهد تا در گزارشهای دورهای خود، اطلاعات کاملی از وضعیت چنین افرادی با در نظر گرفتن تمام مقررات مربوط به کنوانسیون درج کنند.
*مندرج در سند A/52/18، ضمیمه V.